Né à Gérone 11 mars 1912, mort à Barcelone 7 mai 2002.
Issu d'une famille de banquiers ruinée et passionée de littérature. Il reçoit sont premier violon à 8 ans. En 1921, sa famille s'installe à Barcelone. Il prend alors des cours avec Morera, Millet, Toldrà, Costa et Pahissa.
En 1933, il obtient le prix Rebell de composition organisé par la fondation Paxtot. Il est doté de 500 pesetas qui lui permettent de séjourner à Paris.
En 1936, il obtient le Prix Pedrell pour sa Suite Burlesca.
Il vit du journalisme et tient la chronique de critique musicale pour El Mati.
Après la guerre civile, il compose une vingtaine de musiques de ballets pour la Compagnie Goubé-Alexandre. En 1945, la publication de ses Cinco Canciones negras inspirées de la musique antillaise, lui apporte la renommée (enregistrées par Victoria de Los Angeles en 1961). Cancion de cuna para dormir a un negrito, sur une poésie de Valdés est un franc succès que les plus grandes voix de soprano ont à leur répertoire.
A partir de 1962, il écrit les chroniques musicales pour la Vanguardia. De 1968 à 1975 il est directeur du magazine Destino. A partir de 1970, il enseigne au conservatoire de Barcelone.
Xavier Montsalvatge, Concierto Breve, 1. Energico,
2. Dolce, 3. Vivo, Angela Cheng (piano), Orchestre philharmonique de Calgary, sous laa direction d'Hans Graf.Xavier Montsalvatge, Sonatine pour Yvette, Alicia De Larrocha (piano)
Xavier Montsalvatge, Cinco canciónes negras, Victoria de los Ángeles, Orchestre de la Société du Conservatoire de Paris, sous la direction de Rafael Frühbeck de Burgos.
Il disait : Je n'ai jamais été fou d'innovation, et je ne sens pas d'affinité avec la musique d'avant-garde que je considère nécessaire mais qui ne s'adresse qu'à une minorité. Puisant son inspiration dans le folklore catalan, la rhytmique de Stravinsky, influencé par la musique française du Groupe des 6, il emploie à partir des années 1960, les techniques de la polytonalité.
Il laisse environ 80 œuvres. Docteur honoraire de l'Université de Barcelone, il est membre de Reial Academia de Belles Arts de Sant Jordi et de la Real Academia de Bellas Artes de San Fernando de Madrid.
Catalogue des œuvres
1933, Tres impromptus, piano
1941, Tres divertimentos, piano
1942, Ritmos, piano
1943, Spanish sketch, violon, piano
1945, Cinco canciones negras, soprano, piano (version pour soprano et porchestre, version pour violon et piano, version partielle pour choeur)
1945, Variacions sobre La Spagnoleta de Giles Farnaby, violon, piano (version pour guitare et orchestre)
1946, Madrigal en forma de sardana, cobla
1946, Elegia a Juli Garreta, cobla
1946, Nana, soprano, piano
1948, Cançó amorosa, soprano
1948, Simfonia mediterránia, orchestre
1948, El gato con botas, opéra
1950, Divagación, paino
1951, Meus irmans, soprano, piano
1951, Cuarteto indiano, quatuor de cordes
1951, Poema concertante, violon solo, orchestre
1952, Elegia a Maurice Ravel, piano
1953, Concierto breve, piano, orchestre
1953, Cançons per a nens
1954, Policromias para violín y piano, violon, piano
1955, Caleidoscopio, orchestre
1956, Deshecha de romance que cantaron los seraphines, soprano, piano
1956, D'oració de temps, soprano, piano
1956, Oraçao, soprano, piano
1957, Lullaby, violon, piano
1958, Cant espiritual, choeur, orchestre
1958 (1957) Partita, orchestre
1960, Sonatine pour Yvette, piano
1960, Tres danzas concertantes, orchestre de cordes
1961, Una voce in off, opéra
1961, Paisatge del Montseny, soprano, orchestre de cordes (version pour soprano, piano)
1962, Desintegració morfològica de la Chacona de Bach (révison 1972), orchestre
1966, Sketch, piano
1966, Viatge a la lluna, récitant, orchestre
1967, Babe, opéra
1969, Cinco invocaciones al Crucificado, soprano, 3 flûtes, piano;, harpe, célesta, 5 percussions)
1969, Allá en mi Cuba, solistes et choeur
1969, Self-paràfrasi, clarinette, piano
1970, Serenata a Lydia de Cadaqués, flûte, piano (version pour flûte et orchestre)
1970, Aureola per a una imatge de Ramon Andreu, orgue
1970, Hommage a Manolo Hugué, soprano, orchestre
1971, Laberinto, orchestre
1972, Sonata concertante, violoncelle et piano, (version pour violon et piano -Paraphrase concertante)
1973, Reflexus-obertura, orchestre
1973, Soneto a Manuel de Falla, soprano, piano
1973, Sum Vermis, soprano, deux pianos, deux percussion
1975, Concertino 1 +13, violon, orchestre de cordes
1976, Micro-rapsodia (A la memòria de P.Casals), violoncelle, piano
1976, Vocalisso, soprano, piano
1977, Concierto de Albayzin, clavecin, orchestre
1979, Questions and Answers (on a Ricercare of Andrea Gabrieli), cor, deux trompettes, trombone, tuba
1979, Fantasia sobre un coral luterà, trompette, orgue
1980, Metamorfosis de concierto, guitare, orchestre
1982, Alegoria, piano
1983, Quadrivio para tres Stradivarius, trio de cordes
1983, Sí, a Mompou, piano
1984, Fantasia per a guitarra i arpa, guitare, harpe
1984, Música per a un diumenge, fanfare
1984, Fanfarria para la alegria de la paz, orchestre
1985, Simfonia de Rèquiem, soprano, orchestre
1985, Quatre rimes breus, soprano, piano
1987, Una pàgina per a Rubinstein, piano
1988, Pastor hacia el puerto, soprano, piano
1989, Variacions sobre un tema anònim, harpe
1989, Trio, trois pianos
1990, El arca de Noé (Evocacions pianístiques per a la joventut)n, piano
1990, Caleidoscopi, deux pianos
1991, Microcollage mozartià, Clarinette
1991, Tres postals il.luminadesorchestre de cordes
1991, Quatre variacions sobre un tema de la flauta màgica, orchestre
1991, Madrigal sobe un tema popular, soprano, violoncelle, piano (version pour orchestre)
1991, El misteri de Cuixart, orchestre de cordes
1992, Sortilegis, orchestre
1993, Bric-à-Brac, orchestre
1993, Variacions sobre el tema de l'Impromptu D935/2 de Schubert, piano