Conrad von Zabern
v. 1410-1476 ou 1481
En 1426 il est immatriculé à l'Université de Heidelberg, en 1428, il
est bachelier, en 1430, licencié.
En 1472 il enseigne le plain-chant à l'Université de Heidelberg, en
1474 à l'Université d'Ingolstadt.
Il est un ami de J. Wimpfeling de Saelestat et de J. Tritenius
Écrits relatifs à lamusique
Conradus Henckzenklaus de Zabernia incipit opusculum valde singulare
et rarum, noviter cum magna diligentia collectum, tractans de octo
notadignis usibus sive utilitatibus instrumenti musici dicti
monocordum
De modo bene cantandi choralem in multitudine personarum. opusculum
rarissimum, novissime collectum anno domini
Collectura de modo concludende omnem collectam (règles à suivre pour
le chant des oraisons)
Novellus musicae artis tractatus
Manuscrits
- Ms. Inc. 5, Basel, Öffentliche Bibliothek; Ms. Inc. 35, id.
- Ms. Inc. typ. Q.V.23, Bamberg, Staatsbibliothek
- Ms. theol. lat. qu. 206, Berlin, Staatsbibliothek Preußischer
Kulturbesitz, origine allemande, daté 1475, f. 448v-459v, De modo bene
cantandi
- Ms. Olim Inc. 506, Donaueschingen, Fürstlich-Fürstenbergische
Hofbibliothek
- Ms. 565, Erlangen, Universitätsbibliothek
- Ms. 22, Freiburg/B., Universitätsbibliothek, origine allemande, daté
1490, f. 1-9v, De monochordo
- f. 10-17v, De modo bene cantandi
- Ms. Ernst 136, Hannover, Kestnermuseum
- Ms. Ink. a 24, Mainz, Stadtbibliothek; Ms. Inc.s.a. 1280, München
Bayerische Staatsbibliothek
- Ms. Ink. 32605, Nürnberg, Germanisch Nationalmuseum
- Ms. Inc.H.B. 5640, Stuttgart, Württembergische Landesbibliothek
- Ms. Inc. 864, Trier, Stadtbibliothek
- Ms. De 4, Tübingen, Universitätsbibliothek, origine allemande,
XVe-XVIe siècles, f. 235, Novellus musicae (précède le Flores de Hugo von
Reutlingen)
- Ms. M. Ch. q. 128, Würzburg, Universitätsbibliothek, origine
allemande, f. 178v-182v, Lere von körgesanck
- Ms. M. Ch. q. 158, id., origine allemande, daté 1475-1480, f.
220-225v, de modo bene cantandi
- Ms. lat. 16664, Paris Bibliothèque nationale
- Ms. Nouv. acq. lat. 661, Paris Bibliothèque nationale
- Ms. Rés. p.V.152, Paris Bibliothèque nationale
- Ms. Stamp. Ross. 821, Roma Biblioteca Apostolica Vaticana
Éditions anciennes (et localisations)
- De monochordo (Incipit opusculum). Mainz, Johann Fust und Peter
Schöffer 1473 (4 exemplaires conservés : CH : Basel, Universitätsbibliothek
- D: Friburg i. Musikwissenschaftliches Seminar der Universität - Hannover,
Kestner-Museum - Stuttgart, Württembergische Landesbibliothek. (Manque
f. 3-10) - Trier, Stadtbibliothek.)
- De modo bene cantandi. Mainz, Peter Schöffer 1474
- Mainz, Friedrich Heuman 1509
- A. : Wien, Österreichische Nationalbibliothek - CH : Basel, Universitätsbibliothek.
(Plus deux folios d'appendice : De psalmodia irreprehensibiliter) -D: Donaueschingen,
Fürstl. Fürstenbergische Hofbibl.. (Plus deux folios d'appendice :
De psalmodia irreprehensibiliter) - Erlangen, Universitätsbibliothek -
Mainz, Stadtbibliothek - München, Musiksammlung der Bayerischen Staatsbibliothek
- Nürnberg, Bibliothek des Germanischen Nationalmuseums - F : Paris, Bibliothèque
de France - GB : London, British Museum - I : Roma, Biblioteca Vaticana
- US: San Marino, Calif., Henry E. Huntington Library and Art Gallery
Éditions modernes
- GÜMPEL KARL WERNER, Die Musiktraktate Conrads von Zabern. Dans
«Abhandlungen der Geistes und Sozialwissenschaftlischen Klasse» (4),
Akademie der Wissenschaften und der Litteratur, Mainz 1956 [édition électronique
de l'Université d'Indiana, De modo bene cantandi,
pages 260-282 ; Novellus musicae artis tractatus, pages 184-244 ; Opusculum de monochordo,
pages 245-259]
- RICHTER JULIUS, Zwei Schriften von Conrad von Zabern. Dans
«Monatshefte für Musikgeschichte» (20) 1888, p. 41-48, 95-106
- VOGELEIS MARTIN, Collectura de modo. Dans «Strassburger Cöcilia» (4,
5, 6) 1908
- –, Festschrift zum Internationalen Kongress für gregorianische Gesang.
Strasbourg, Le Roux 1905
Bibliographie
- DYER JOSEPH, Singing with Proper Refinement from De modo bene cantandi
(1474) by Conrad von Zabern. Dans «Early Music» (6) 1978, p. 207-227 (avec
trad. partielle en anglais)
- GÜMPEL KARL WERNER, Das Tastenmonochordo Conrad von Zabern. Dans
«Archiv für Musikwissenschaft» (12) 1953, p. 143-166
- WAGNER PETER, Zur Musikgeschichte der Universität. Dans «Archiv für
Musikwissenschaft (3) 1921, p. 1-16
Jean-Marc Warszawski
Les écrits relatifs à
la musique (480-1764)
Novembre 1995 - 4 septembre 2009
© musicologie.org



À propos - contact |
S'abonner au bulletin
| Biographies de musiciens | Encyclopédie musicale | Articles et études | La petite bibliothèque | Analyses musicales | Nouveaux livres | Nouveaux disques | Agenda | Petites annonces | Téléchargements | Presse internationale | Colloques & conférences | Collaborations éditoriales | Soutenir musicologie.org.
Musicologie.org,
56 rue de la Fédération,
93100 Montreuil. ☎ 06 06 61 73 41.
ISNN 2269-9910.
Samedi 1 Avril, 2023
